(95-00) De Geboorte van het Internet - Deel 1

Lars en Kees sjokken weer eens door het archief. Deze keer zijn ze op zoek naar het illustere begin van het internet! Want met het begin daarvan kwam ook meteen het begin van de internetkunst en een geflipte samenwerking tussen kunstenaars over het gehele spectrum van de mediakunsten. Zet je schrap voor de Kunstvlaai; een jaarlijks evenement dat zich afspeelde op dystopische industrieterreinen in Amsterdam en omstreken. Hier werden in grote ronde gashouders honderden beamers aaneen geregen om een chaos van animaties, found footage en vervormde beelden op het publiek af te vuren. In deze uitgave eerst een stukje context ter voorbereiding..

Kees rommelt door zijn archief en laat willekeurig een aantal afbeeldingen en krantenartikelen de revue passeren. ‘’Ook na de val van de muur… tot aan de jaren… en ja, dan had je natuurlijk 9/11… want dat is in aanloop naar… de gabbers en hun gabbercultuurtje!’’ Kees hervindt zijn gedachtegang.

Kees: …and of course let’s not forget veejaying since that is an innovative discipline in which me and my friends were the international forerunners. Joost van Bellen and Eddie were one the first Dutch techno DJs of the 90s who went all over the world to perform in clubs and on art festivals. With the new technological developments, this was no longer just an audio performance. Their sets were accompanied by gigantic visual projections that were made, in turn, by one of my friends Arno Coenen. Another forerunner who was the first VJ of the Netherlands. Back then all of this was done with VHS mixers. Unlike the plug & play practices of the current digital systems, this meant a lot of dragging around of gear, and a time-consuming set up. One of the first performances we gave with this setup was done in the former bath house of Hengelo, still built according to the Amsterdam architectural school. This meant round faces in red-brown stone and an interior completely made up of white tiles with geometric details. Not that any of those details were still very visible when we moved in. It had been long abandoned by then. When we moved in in 1987 we brought a whole arsenal of low-tech computers and the then first beamers to appear on the commercial market. We would borrow those from the AKI or bought them for cheap on the second-hand market. We would project up to 5 images alongside of each other to fill up the entire room and create an immersive experience with internet art, that was as of then still unknown. The event was aptly called, Exploding Digita.

‘’Internetkunst werd gekenmerkt door de willekeur en overprikkeling die zo typisch is voor het informatietijdperk.’’

De periode vanaf ongeveer 95 was de overgang van het analoge- naar het digitale verhaal. Telkens als er nieuwe technologische ontwikkelingen op de markt verschenen heb ik met de mogelijkheden die werden geboden geëxperimenteerd. Iedere keer kwamen deze mogelijkheden neer op meer en weer meer. Een vergroting van schaal, van de betrokken mensen, van de mogelijkheden. Steeds meer barrières werden doorbroken. Dit ging gepaard met geweldige versnellingen en nieuwe vormen van beleving die zich openden. Het gebeurde zo ongeveer in de jaren 90 op de meeste radicale manier tot dan toe, toen opeens het internet een plek werd waar ook kunst bedreven kon worden. Deze ontwikkeling was er niet alleen één van toename en meer gemak. We hadden hier te maken met een nieuw medium van een volledig andere aard. Informatie kon opeens vanuit de hele wereld worden geconcentreerd tot op dit ene scherm en het werd mogelijk om met wildvreemden vanuit iedere willekeurige hoek contact te leggen.

De periode vanaf ongeveer 95 was de overgang van het analoge- naar het digitale verhaal. Telkens als er nieuwe technologische ontwikkelingen op de markt verschenen heb ik met de mogelijkheden die werden geboden geëxperimenteerd. Iedere keer kwamen deze mogelijkheden neer op meer en weer meer. Een vergroting van schaal, van de betrokken mensen, van de mogelijkheden. Steeds meer barrières werden doorbroken. Dit ging gepaard met geweldige versnellingen en nieuwe vormen van beleving die zich openden. Het gebeurde zo ongeveer in de jaren 90 op de meeste radicale manier tot dan toe, toen opeens het internet een plek werd waar ook kunst bedreven kon worden. Deze ontwikkeling was er niet alleen één van toename en meer gemak. We hadden hier te maken met een nieuw medium van een volledig andere aard. Informatie kon opeens vanuit de hele wereld worden geconcentreerd tot op dit ene scherm en het werd mogelijk om met wildvreemden vanuit iedere willekeurige hoek contact te leggen.

Het internet had ook veel invloed op hoe men zich binnen de kunstwereld bewoog. Onderlinge communicatie tussen kunstenaars ging eerst per fanzine of per post. Soms moest ik wel een hele maand wachten op een antwoord op mijn brief aan een samenwerkende kunstenaar. Met het internet kon ik dankzij de fora waarop mijn collega’s en ik zaten, binnen enkele seconden antwoord krijgen van kunstenaars uit de Verenigde Staten, Zuid-Amerika of Nieuw-Zeeland.

‘’Tot onze irritatie hadden we net al die kasten gevuld toen de Cd-roms opeens ten tonele kwamen. We waren daar nog maar even aan gewend toen de versnelde USB-sticks al op de markt verschenen. Vanaf toen kon een DJ of VJ naar een feestje gaan met zijn gehele oeuvre in zijn broekzak.’’

Mijn voorlopers en collega’s waren al op obscure servers bezig om met elkaar te communiceren in de jaren 80, maar het brede publiek en de meeste kunstenaars waaronder ikzelf maakten gebruik van email vanaf 1995. Ik heb veel nieuwe kunstenaars ontmoet via het internet en samen met hen collectieven voor internetkunst gemaakt. Hun werk konden we dan weer inzetten om onze lokale optredens te verrijken. Natuurlijk bleef het dankzij het internet niet beperkt tot die lokale optredens. Veel ervan hadden we ook of opgenomen of kon online worden gevolgd. Dus de werken die wij maakten met kunstenaars uit Amerika of Australië kon je direct live aan elkaar presenteren.

VJ-kunst tijdens de PLANETART VJ Conference

In the beginning, this was still done with the huge hardware that comes to mind when one thinks of the first computers. We also had to put out with those for a while. Up until 2003 to be exact. That was the year that PLANETART moved to Enschede and we filled up a whole floor with VHS tapes. We had only just finished organizing that floor when Cd-rooms suddenly appeared on the market, and we hadn’t even gotten used to those when the first USB flash drives appeared. From that point on a VJ or DJ could go to a party with their whole oeuvre in their pocket, while in the 90s we were still dragging around huge suitcases filled with tapes. In the 2000s the analog culture finally died so to speak, and the digital took over.

What happened during that overtaking you will find next time when Kees talks all about one of the biggest art collaborations of the Netherlands during the 2000s: niet de Kunstvlaai or shortly thereafter: De Kunstvlaai. During this festival whole silos were covered in monitors and cars were destroyed with baseball bats by shady figures wearing balaclavas. One mysterious curator from Busan, South-Korea also happened to come by…